Vĩnh Long đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia “Nghề làm mão, mặt nạ của người Khmer Trà Vinh”

Nghề làm mão, mặt nạ của người Khmer được hình thành cách đây hơn hai thế kỷ, gắn liền với các sinh hoạt văn hóa - nghệ thuật dân gian của đồng bào Khmer. Các sản phẩm được sử dụng phổ biến trong múa dân gian, múa truyền thống, múa tín ngưỡng và các loại hình sân khấu dân gian như ca kịch, Rô-băm, Dù-kê… Mỗi chiếc mão hay mặt nạ không chỉ là sản phẩm nghệ thuật mà còn mang đậm giá trị văn hóa tâm linh, thể hiện niềm tin của người Khmer vào chiến thắng của cái thiện, sự hướng thiện và khát vọng về cuộc sống tốt đẹp.

Quá trình chế tác mão, mặt nạ hoàn toàn thủ công, đòi hỏi người nghệ nhân phải am hiểu nghệ thuật, có tay nghề cao và óc sáng tạo tinh tế để tạo nên những sản phẩm bền, đẹp, giàu tính nghệ thuật. Tùy theo mức độ phức tạp của từng sản phẩm, thời gian chế tác có thể kéo dài từ vài ngày đến cả tháng. Hiện nay, nghề truyền thống này vẫn được duy trì, phục vụ cho các loại hình nghệ thuật dân gian Khmer như múa trống Chhay-dăm, sân khấu Rô-băm, Dù-kê…

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long Nguyễn Quỳnh Thiện cho biết: “Hiện toàn tỉnh có 19 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, trong đó nghề làm mão, mặt nạ của người Khmer Trà Vinh là một trong sáu di sản gắn liền với đời sống đồng bào dân tộc Khmer. Thời gian qua, việc phát triển du lịch văn hóa và du lịch cộng đồng đã góp phần đưa nghề truyền thống này trở thành sản phẩm văn hóa – du lịch độc đáo, mang đậm bản sắc Khmer Nam Bộ.”

Ông cũng ghi nhận tâm huyết và sự đóng góp bền bỉ của các nghệ nhân tại các địa phương như Trà Vinh, Hòa Thuận, Song Lộc, Châu Thành, Trà Cú… “Chính lòng yêu nghề và ý thức gìn giữ truyền thống của các nghệ nhân đã giúp nghề làm mão, mặt nạ không chỉ được khôi phục mà còn có khả năng phát triển bền vững trong đời sống hiện đại,” ông nhấn mạnh.

Để tiếp tục bảo tồn và phát huy giá trị di sản, lãnh đạo tỉnh đề nghị các ngành, địa phương liên quan tăng cường nguồn lực, đẩy mạnh xã hội hóa trong hoạt động chế tác và biểu diễn nghệ thuật gắn với di sản. Đồng thời, cần tổ chức thường xuyên các hoạt động truyền dạy, thực hành nghề cho thế hệ trẻ, góp phần duy trì sức sống của nghề thủ công truyền thống này.

Theo thống kê, tỉnh Vĩnh Long hiện có 214 di tích (trong đó có 2 Di tích quốc gia đặc biệt, 45 Di tích quốc gia và 167 Di tích cấp tỉnh); 19 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và 3 Bảo vật quốc gia. Bảo tàng Vĩnh Long đang lưu giữ hơn 48.000 hiện vật và tài liệu quý, phản ánh quá trình hình thành và phát triển của tỉnh qua nhiều giai đoạn lịch sử.