Hơn 80 năm trôi qua, thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám và tấm gương lãnh đạo của Bác Hồ vẫn tỏa sáng, trở thành nguồn cảm hứng, bài học quý báu cho các thế hệ, đặc biệt là đối với cán bộ, giảng viên, học viên Trường Sĩ quan Lục quân 1 nơi đào tạo những người sĩ quan Lục quân ưu tú của Quân đội nhân dân Việt Nam. Trong bối cảnh hiện nay, khi đất nước đang bước vào kỷ nguyên hội nhập sâu rộng, khát vọng vươn mình mạnh mẽ, những giá trị ấy càng mang ý nghĩa thời sự sâu sắc.
Ngay từ những năm 1920, Nguyễn Ái Quốc đã kiên trì tìm đường cứu nước, kết hợp chủ nghĩa Mác Lênin với phong trào yêu nước Việt Nam. Người sớm nhận thấy muốn giành độc lập, cần có một chính đảng tiên phong dẫn đường và một chiến lược cách mạng khoa học.
Trong bối cảnh Chiến tranh thế giới thứ hai bước vào giai đoạn kết thúc, Nhật đầu hàng Đồng minh (15/8/1945), tình hình chính trị xã hội trong nước và quốc tế xuất hiện “thời cơ ngàn năm có một”. Với tầm nhìn sắc bén, Hồ Chí Minh đã triệu tập Hội nghị toàn quốc của Đảng (13-15/8/1945) tại Tân Trào, ra quyết định phát động Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trước khi quân Đồng minh vào Đông Dương.
Người căn dặn: “Lúc này thời cơ thuận lợi đã tới, dù phải hy sinh tới đâu, dù phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng kiên quyết giành cho được độc lập”. Đây không chỉ là lời hiệu triệu mà còn thể hiện bản lĩnh quyết đoán, nghệ thuật nắm bắt thời cơ của một nhà cách mạng kiệt xuất.
Từ Tân Trào, Hồ Chí Minh cùng Trung ương Đảng gửi Chỉ thị Tổng khởi nghĩa tới toàn quốc. Chỉ trong vòng nửa tháng (14 - 28/8/1945), chính quyền ở hầu hết các tỉnh, thành được giành về tay nhân dân.
Ngày 19/8, nhân dân Hà Nội vùng lên giành chính quyền mở đầu cho cao trào cách mạng trên cả nước. Ngày 25/8, chính quyền Trung ương ở Huế được giành thắng lợi; ngày 28/8, Chính phủ lâm thời ra mắt quốc dân.
Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc “Tuyên ngôn Độc lập”, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở ra kỷ nguyên mới cho dân tộc.
Từ thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám, có thể rút ra những bài học lớn từ phong cách và tư duy lãnh đạo của Bác Hồ: Kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; Chủ động chuẩn bị lực lượng lâu dài; kiên trì xây dựng cơ sở quần chúng;
Nắm bắt thời cơ chính trị và hành động kịp thời; Đoàn kết toàn dân, không phân biệt giai cấp, tôn giáo, dân tộc.
Cách mạng Tháng Tám cho mỗi học viên Lục quân bài học kiên định mục tiêu, giữ vững ý chí trước mọi khó khăn. Bác Hồ và thế hệ đi trước đã vượt qua muôn vàn gian khổ để giành độc lập; hôm nay, cán bộ, học viên cần biến ý chí ấy thành động lực học tập, rèn luyện, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ.
Trong học tập và huấn luyện, nắm bắt thời cơ có nghĩa là biết lựa chọn phương pháp, tận dụng điều kiện thuận lợi để nâng cao chất lượng, hiệu quả. Phong cách lãnh đạo linh hoạt, sáng tạo của Bác Hồ là tấm gương để học viên áp dụng vào tư duy quân sự, điều hành, chỉ huy.
Thắng lợi năm 1945 là kết quả của sức mạnh đại đoàn kết. Trong môi trường đào tạo sĩ quan, tinh thần đoàn kết giúp xây dựng tập thể vững mạnh, nâng cao khả năng hiệp đồng tác chiến yếu tố sống còn của người chỉ huy.
Bác Hồ luôn kết hợp lý luận Mác Lênin với thực tiễn Việt Nam. Với học viên, đó là việc gắn kiến thức quân sự, chính trị, khoa học kỹ thuật với tình huống thực tế trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu.
Ngày nay, đất nước đã độc lập nhưng khát vọng phát triển hùng cường, sánh vai cường quốc năm châu vẫn còn nguyên giá trị. Thế hệ hôm nay cần tiếp nối tinh thần “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” bằng “Không có gì quý hơn tự cường, phát triển”.
Trong kỷ nguyên hội nhập, Việt Nam vừa phải tranh thủ cơ hội từ toàn cầu hóa, vừa phải giữ vững độc lập tự chủ. Đây chính là sự kế thừa tinh thần kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại của Cách mạng Tháng Tám.
Nếu năm 1945, sức mạnh của nhân dân là yếu tố quyết định thì hôm nay, sức mạnh trí tuệ, khoa học công nghệ là “vũ khí” để dân tộc bứt phá. Các trường quân đội, trong đó có Trường Sĩ quan Lục quân 1, đóng vai trò đào tạo đội ngũ sĩ quan trí thức, bản lĩnh, có năng lực chỉ huy trong mọi tình huống, kể cả trên không gian mạng.
Trường Sĩ quan Lục quân 1 mang truyền thống anh hùng, là cái nôi đào tạo sĩ quan chỉ huy Lục quân của Quân đội nhân dân Việt Nam. Trong phong trào học tập, rèn luyện hiện nay, việc học tập tấm gương Bác Hồ và giá trị Cách mạng Tháng Tám được thể hiện qua: Đẩy mạnh học tập chính trị, tư tưởng, nắm vững đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng; Đổi mới phương pháp huấn luyện, gắn với thực tiễn chiến tranh công nghệ cao; Rèn luyện thể lực, kỹ năng chỉ huy, hiệp đồng; Xây dựng môi trường đoàn kết, kỷ luật, giữ gìn phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ. Phong trào thi đua “Dạy tốt, học tốt, rèn luyện nghiêm” chính là hiện thân của tinh thần hành động quyết liệt như mùa Thu năm 1945.
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là kết tinh trí tuệ, ý chí và khát vọng độc lập của dân tộc Việt Nam dưới sự lãnh đạo thiên tài của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Những giá trị lịch sử, chính trị, xã hội và thời đại của sự kiện này vẫn nguyên vẹn ý nghĩa cho đến hôm nay.
Đối với Trường Sĩ quan Lục quân 1, đó là nguồn cảm hứng, bài học quý để xây dựng phong trào học tập, rèn luyện, nâng cao chất lượng đào tạo sĩ quan trong thời kỳ mới. Đối với đất nước, đó là kim chỉ nam cho khát vọng vươn mình, xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, sánh vai các cường quốc năm châu như mong ước của Bác Hồ.
Thượng tá, ThS Nguyễn Hữu Quý - Thiếu tá QNCN, Đặng Thị Thu Hường