Tạo động lực cho đội ngũ trí thức TPHCM tiếp tục nghiên cứu, tạo ra các sản phẩm đáp ứng nhu cầu phát triển của TP

Tham dự chương trình có đại diện các sở, ngành TP cùng 289 đại biểu là Nhà giáo Nhân dân, Thầy thuốc Nhân dân, Nghệ sĩ Nhân dân, chuyên gia, nhà khoa học tiêu biểu, đang công tác trong và ngoài nước, đang tham gia hoạt động tại các sở, ban, ngành, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật TP, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật TP, Đại học Quốc gia TPHCM và các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn TP, các viện, trung tâm nghiên cứu; trí thức là người Việt Nam ở nước ngoài, có công trình nghiên cứu khoa học, đề tài, dự án hoặc phối hợp, hỗ trợ cho các cơ quan, đơn vị thuộc TP thực hiện các đề tài, công trình, dự án của TP, có nhiều đóng góp cho sự phát triển của TP; trí thức trong lĩnh vực thể dục thể thao TP; trí thức trong đội ngũ công nhân, nông dân, đại diện các dân tộc, tôn giáo trên địa bàn TP.

Phát triển đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học và người có tài năng đặc biệt

Tại chương trình, đồng chí Lê Hồng Sơn, Thành ủy viên, Phó trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM cho biết, trong không khí những ngày cuối năm, cùng cả nước, TP đang nỗ lực, phấn đấu vừa hoàn thành nhiệm vụ năm 2024, lập thành tích chào mừng 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025), Thành ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM tổ chức Hội nghị gặp gỡ trí thức năm 2024 nhằm lắng nghe ý kiến, những đề xuất, hiến kế của đại biểu trí thức TP trên các lĩnh vực để phấn đấu hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ TP lần thứ XI; đặt ra các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ TP lần thứ XII, đưa TP tiếp tục cùng cả nước phát triển vượt bậc từ năm 2025 đến 2030, 2045 như kỳ vọng của Nhân dân TP.

Là đô thị có hoạt động kinh tế, văn hóa, giáo dục, giao lưu quốc tế quan trọng và sôi động bậc nhất cả nước, thực tiễn này đã được nhận thức và đi vào công tác lãnh đạo của TP từ nhiều năm qua. Sự ra đời của Nghị quyết số 27-NQ/TW, ngày 6/8/2008 về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong chiến lược phát triển quốc gia đã trở thành một cột mốc quan trọng đối với công tác tập hợp, đãi ngộ và phát triển đội ngũ trí thức TP, vốn đã có truyền thống đầy trân trọng công tác tập hợp, kêu gọi văn sĩ trí thức Việt Nam đóng góp cho sự nghiệp tái thiết và phát triển đất nước.

TP đã đầu tư xây dựng các thiết chế để tạo môi trường làm việc hiện đại, chuyên nghiệp, thu hút trí thức khoa học và công nghệ tham gia nghiên cứu, học tập, sản xuất, thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Hiện nay, TP có hơn 21.210 cá nhân hoạt động trong lĩnh vực khoa học công nghệ; 135 nhóm hoạt động nghiên cứu mạnh, năng động, tham gia hợp tác quốc tế. Câu lạc bộ Khoa học và Kỹ thuật người Việt Nam ở nước ngoài thu hút khoảng 200 trí thức hoạt động trên nhiều lĩnh vực ở các nước tham gia.

Tiếp tục đổi mới và hoàn thiện cơ chế quản lý khoa học và công nghệ

Những năm qua TPHCM đã tiếp tục đổi mới và hoàn thiện cơ chế quản lý khoa học và công nghệ nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả các hoạt động nghiên cứu triển khai và ứng dụng; ban hành quy chế đặt hàng trong nghiên cứu khoa học; xây dựng cơ chế, chính sách cho các nhà khoa học đầu ngành và trí thức trẻ.

Cùng với các chính sách trọng dụng, đãi ngộ, TP thành lập và duy trì các giải thưởng về khoa học và công nghệ, tạo động lực cho đội ngũ trí thức TP tiếp tục nghiên cứu, tạo ra các sản phẩm đáp ứng nhu cầu phát triển của TP.

Trong đó, về chính sách trọng dụng, đãi ngộ, giai đoạn trước khi thực hiện thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù theo Nghị quyết số 54/2017/QH14 (2008 – 2017), số lượng chuyên gia đã thu hút được là 17 trường hợp trên các lĩnh vực khoa học và công nghệ cơ bản (40%), công nghiệp công nghệ cao (33,33%), công nghệ sinh học và nông nghiệp công nghệ cao đạt 26,67%. Giai đoạn từ khi thực hiện cơ chế, chính sách đặc thù theo Nghị quyết số 54/2017/QH14 đến nay (từ 2017 – nay), để chuẩn hóa quy trình thu hút theo hướng công khai, minh bạch, HĐND TP ban hành Nghị quyết số 20/2018/NQ-HĐND ngày 07 tháng 12 năm 2018 và Nghị quyết số 04/2018/NQ-HĐND ngày 16 tháng 3 năm 2018 về mức thu nhập chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng đặc biệt đối với lĩnh vực TP có nhu cầu thu hút giai đoạn 2018 – 2022; UBND TP ban hành Quy trình thu hút, tuyển chọn chuyên gia, nhà khoa học và người có tài năng đặc biệt đối với lĩnh vực TPHCM có nhu cầu giai đoạn 2019 – 2022. 

Ngoài cơ chế tiếp xúc, lắng nghe định kỳ, TP còn tạo điều kiện cho giới trí thức được tiếp cận thực tế qua việc tổ chức cho đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ, văn nghệ sĩ đến thăm và tìm hiểu các công trình trọng điểm của TP, đi thăm quân và dân tại quần đảo Trường Sa (tỉnh Khánh Hòa), thực hiện các chuyến về nguồn, tham gia công tác xã hội.

Bên cạnh đó, TP còn có những chính sách riêng chăm lo, thăm hỏi đối với những trí thức, văn nghệ sĩ lớn tuổi, già yếu, neo đơn; có chế độ kiểm tra, chăm sóc sức khỏe đối với các văn nghệ sĩ, trí thức tiêu biểu đạt các giải thưởng Nhà nước.

Những năm qua, các Liên hiệp hội và các hội thành viên của trí thức làm tốt nhiệm vụ tham mưu, đề xuất và đóng góp cho TP nhiều ý kiến tích cực về chuyên môn, nghiệp vụ. Đặc biệt, các hội hoạt động trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật đã thực hiện tốt các chương trình, dự án, đề tài nghiên cứu; thể hiện vai trò, quyền hạn của các hội trong việc tham gia, phối hợp với các cơ quan nhà nước xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật, các chương trình, đề án, cơ chế chính sách của Nhà nước.

Qua chặng đường 15 năm thực hiện Nghị quyết số 27, TPHCM đã làm giàu thêm truyền thống vốn có của mình trong công tác tập hợp, thu hút đội ngũ nhân sĩ trí thức, văn nhân nghệ sĩ. Đội ngũ này đang trở thành một lực lượng đông đảo đặc biệt quan trọng trong quá trình thực hiện các mục tiêu phát triển của TP hiện nay.

Để tiếp tục giữ vững vị thế đầu tàu, động lực phát triển của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và hướng tới xây dựng TPHCM là nơi đáng sống, là trung tâm đổi mới sáng tạo, là điểm đến hấp dẫn của khu vực và thế giới theo mục tiêu đến năm 2045 đề ra, TP sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác đào tạo và phát triển nhân lực chất lượng cao cho các ngành, lĩnh vực mũi nhọn.

Giải pháp căn cơ để đẩy mạnh và nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực phải xuất phát từ nhu cầu thiết thực của mỗi cơ quan, đơn vị, cử nhân sự tham gia đào tạo, bồi dưỡng phù hợp với yêu cầu vị trí việc làm; quan tâm, tạo môi trường để nhân lực trẻ phát huy năng lực. Ngoài ra, TP sẽ tập trung đẩy mạnh thu hút, phát triển đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học và người có tài năng đặc biệt để tạo đột phá về khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo. Từ đó, giúp chính sách và chiến lược phát triển nguồn nhân lực của TP thêm hiệu quả, góp phần hiện thực hóa mục tiêu phấn đấu xây dựng TPHCM “giàu đẹp, văn minh, hiện đại, nghĩa tình”.