Trại Phú Sơn thuộc khu di tích lịch sử Côn Đảo (Nhà tù Côn Đảo). Ảnh: dch.gov.vn
Theo đó, mục tiêu dài hạn của việc điều chỉnh Quy hoạch nhằm bảo tồn, tôn tạo Khu di tích lịch sử Côn Đảo, tôn vinh gương hy sinh bất khuất của các chiến sỹ cách mạng vì sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, giáo dục truyền thống đấu tranh cách mạng của nhân dân ta, Đảng ta cho các thế hệ mai sau. Đồng thời góp phần tạo ra các sản phẩm du lịch đa dạng và phong phú, dựa trên nguyên tắc bảo tồn di tích gắn với phát triển du lịch bền vững, gắn với phát triển kinh tế - xã hội; Góp phần thực hiện mục tiêu phát triển Côn Đảo trở thành khu kinh tế du lịch hiện đại, đặc sắc tầm cỡ khu vực và quốc tế, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân huyện Côn Đảo.
Về vị trí và phạm vi Điều chỉnh Quy hoạch:
Điều chỉnh Quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích lịch sử Côn Đảo (Nhà tù Côn Đảo), tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thực hiện trên địa bàn huyện Côn Đảo, với các khu vực cụ thể như sau: Cụm di tích trung tâm, giới hạn bởi đường Nguyễn Thị Minh Khai, đường Lê Đức Thọ, đường Trần Phú, đường Tôn Đức Thắng; Cụm di tích khu vực nghĩa trang Hàng Dương; Cụm di tích nghĩa địa - trại giam - chuồng bò, trên đường Võ Thị Sáu; Các điểm di tích: cầu Ma Thiên Lãnh (phía Bắc khu trung tâm hành chính), Sở Muối, Chùa Núi Một, Đền thờ Bà Phi Yến (phía Tây khu trung tâm hành chính), nghĩa địa Tây (phố Nguyễn An Ninh), Nhà tưởng niệm Võ Thị Sáu (phố Tôn Đức Thắng).
Quy mô Điều chỉnh Quy hoạch: Theo Quyết định số 200/2001/QĐ-TTg ngày 28/12/2001 của Thủ tướng Chính phủ, tổng diện tích Quy hoạch là 230 ha, bao gồm 03 phân khu chức năng tương ứng với 03 khu vực, trong đó: Khu vực bảo tồn di tích (Khu vực bảo vệ I) có diện tích 106,93 ha; Khu vực bảo vệ di tích (Khu vực bảo vệ II) có diện tích 74,07 ha; Khu vực phát huy giá trị di tích (Khu vực điều chỉnh xây dựng) có diện tích 49 ha.
Với quy mô diện tích nêu trên, việc triển khai Quy hoạch trên thực tế đã nảy sinh một số vướng mắc, không thuận lợi trong phối hợp giữa việc quản lý, bảo vệ di tích với đầu tư xây dựng. Do đó, để tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu gắn với việc bảo tồn, phát huy giá trị di tích hiệu quả hơn; đồng thời để phù hợp với quy định về khoanh vùng các khu vực bảo vệ di tích theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật di sản văn hóa (2009), nội dung Quy hoạch được đề xuất điều chỉnh quy mô như sau: Tổng diện tích Điều chỉnh Quy hoạch là 110,69 ha, trong đó: Diện tích khu vực bảo vệ I là 41,04 ha; Diện tích khu vực bảo vệ II là 69,65 ha.
Về nội dung Điều chỉnh Quy hoạch:
Ý tưởng quy hoạch không gian: Tạo ra hai trục không gian chính, nối kết các khu chức năng và các điểm di tích thuộc diện tích khu vực bảo vệ II của di tích, mang từng ý nghĩa riêng.
Trục thứ nhất (Trục Tương Lai): Là trục trung tâm của toàn khu vực, hướng ra biển, có đài tưởng niệm, quảng trường (sử dụng cho các ngày lễ trọng đại), với hệ thống đài lửa luôn cháy sáng như tinh thần của các chiến sỹ cách mạng.
Trục thứ hai (Trục Ký ức): Là trục chạy dọc các khu trại 6, 7, 8 và 9. Trên tuyến này đặt hệ thống thiết bị âm thanh hiện đại, tạo ra những tiếng động gắn với hoạt động của Nhà tù Côn Đảo trong quá khứ vọng về, gợi nhớ về sự hy sinh và ý chí quật cường của những người cách mạng.
Các phân khu chức năng gồm: Khu bảo tồn (tương ứng với khu vực bảo vệ 1); Khu phát huy giá trị di tích (tương ứng khu vực bảo vệ II):
Điều chỉnh Quy hoạch hạ tầng kỹ thuật gồm có: Giao thông; Chuẩn bị kỹ thuật; Cấp nước; Thoát nước mưa; Thoát nước thải; Cấp điện và thông tin liên lạc; Vệ sinh môi trường.
04 nhóm dự án thành phần gồm: Nhóm dự án A: cắm mốc giới khoanh vùng bảo vệ di tích, bia biển chỉ dẫn di tích và giải phóng mặt bằng; Nhóm dự án B: Bảo quản, tu bổ di tích; Nhóm dự án C: Hỗ trợ phát huy giá trị di tích gắn với phát triển du lịch; Nhóm dự án D: Nâng cao năng lực quản lý di tích gắn với phát triển du lịch.
Thời gian thực hiện trong 15 năm, từ năm 2016 đến năm 2030, chia làm 03 giai đoạn: Giai đoạn 1 (từ năm 2016 đến năm 2020); Giai đoạn 2 (từ năm 2021 đến năm 2025); Giai đoạn 3 (từ năm 2026 đến năm 2030)
(Theo Cinet.vn)