Chư Pãh - Gia Lai: Đánh thức tiềm năng để phát triển nhanh, bền vững

Ứng dụng công nghệ cao vào phát triển nông nghiệp 

Để giá trị sản xuất ngành nông - lâm - ngư nghiệp (theo giá so sánh năm 2010) đạt hơn 3.592 tỷ đồng vào năm 2025, huyện Chư Pãh đã xây dựng Đề án phát triển sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao giai đoạn 2021 - 2025 với mục tiêu phấn đấu giá trị sản phẩm nông nghiệp tăng thêm 6 - 8%. Chuyển hóa mục tiêu tăng trưởng này vào thực tế phát triển sản xuất nông nghiệp, huyện đã bố trí nguồn vốn đầu tư 40 tỷ đồng, trong đó, vốn ngân sách huyện là 18,25 tỷ đồng, còn lại là nguồn vốn khác. Trong cơ cấu giá trị sản xuất ngành nông nghiệp, lĩnh vực trồng trọt chiếm hơn 79%. Do đó, việc ưu tiên ứng dụng công nghệ tiên tiến, công nghệ cao vào quy trình sản xuất để nâng giá trị gia tăng lĩnh vực này, làm cơ sở hoàn thành mục tiêu tăng trưởng đề ra là hướng đi phù hợp. Vì vậy, cùng với tiếp tục thực hiện giải pháp nâng cao chất lượng cà phê, lúa gạo, rau màu gắn với mở rộng thị trường tiêu thụ các sản phẩm trên thì việc lựa chọn các giống cây ăn quả có năng suất, chất lượng cao, phù hợp với thổ nhưỡng từng vùng để xây dựng mô hình điểm gắn với áp dụng công nghệ tiên tiến vào quy trình chăm sóc, từ đó mở rộng diện tích được xem là bước đột phá trong chuyển dịch cơ cấu cây trồng của huyện. Đến nay, toàn huyện có trên 535 ha sầu riêng, bơ, mít Thái, chuối phân bổ ở hầu hết các xã, thị trấn và có chỗ đứng trên thị trường. Diện tích cây ăn quả còn gia tăng theo xu hướng chuyển dịch những vườn cà phê kém hiệu quả sang trồng cây ăn quả, đưa cây ăn quả vào trồng xen với cà phê mà nông dân đang thực hiện.

Song hành cùng với việc mở rộng diện tích cây ăn quả, hàng năm, huyện bố trí vốn xây dựng và nhân rộng mô hình giống, cây trồng mới áp dụng công nghệ tiên tiến để tạo ra sản phẩm chất lượng, tăng sức cạnh tranh trên thị trường như: mô hình thâm canh cây dổi ăn hạt bằng cây ghép; thâm canh cây quýt đường theo tiêu chuẩn GAP; mô hình trồng giống bơ booth, bơ 034, mít Thái lá bàng, mít Thái chín siêu sớm. Riêng cây sầu riêng, mỗi năm sẽ xây dựng các mô hình trồng xen giống chất lượng cao Ri6, Monthong... vào vườn cà phê với tổng diện tích 30 ha. Mô hình xen canh này được người dân nhân rộng mỗi năm khoảng 100 ha. Với đà phát triển trên kết hợp với diện tích sầu riêng hiện có khoảng 200 ha, sản lượng sầu riêng của huyện cung ứng ra thị trường là không nhỏ. Để nâng cao giá trị loại trái cây hiện được thị trường trong và ngoài nước ưa chuộng, huyện đã thành lập Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp sầu riêng Hòa Phú làm đầu mối liên kết thu mua và xuất khẩu, tạo tiền đề để cây sầu riêng phát triển bền vững. Hình thành vùng trồng cây ăn quả rộng lớn gắn với đẩy mạnh áp dụng công nghệ sinh học, công nghệ thông tin 4.0 tạo giá trị gia tăng bền vững; xây dựng mô hình điểm ứng dụng công nghệ IOT bao gồm quan trắc môi trường tự động và giám sát nhiệt độ, độ ẩm ở vườn cây ăn quả. Trên cơ sở mối liên kết nông hộ sẽ hình thành mới các tổ hợp tác, hợp tác xã hoạt động chuyên về cây ăn quả; củng cố, đổi mới hoạt động 9 hợp tác xã hiện có theo hướng liên kết doanh nghiệp-hợp tác xã-người sản xuất và kênh tiêu thụ thông qua hợp đồng kinh tế và kết nối ngân hàng, tín dụng vào chuỗi sản xuất cung ứng trái cây, gạo chất lượng cao, rau, dược liệu. Xúc tiến xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu cây ăn quả.

Phấn đấu trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn

Thủy điện Ia Ly, núi lửa Chư Đang Ya, hàng thông Biển Hồ chè, thác Công Chúa, núi Chư Nâm là những thắng cảnh để lại nhiều ấn tượng trong lòng du khách nhờ vẻ đẹp kỳ vĩ và lãng mạn. Đặc biệt, núi lửa Chư Đang Ya được tổ chức Vietkings bình chọn là điểm đến lý tưởng nhất Gia Lai. Lễ hội hoa dã quỳ-núi lửa Chư Đang Ya được huyện tổ chức hàng năm thu hút rất đông du khách đến tham quan, vui chơi. Lượng khách đến tham quan điểm du lịch sinh thái làng Phung và làng Kép 1 (xã Ia Mơ Nông), thác Công Chúa, Thủy điện Ia Ly… tăng từng năm. Du lịch Chư Păh còn có không gian văn hóa cồng chiêng và lễ cúng nhà rông, mừng chiến thắng, mừng lúa mới, lễ bỏ mả, cúng giọt nước; nghề dệt thổ cẩm truyền thống ở làng Phung, làng Kép; nghề đan lát truyền thống, chế tác nhạc cụ, tạc tượng gỗ; nhà rông vẹn nguyên nét hoang sơ, cổ kính nằm cạnh những tán rừng xã Hà Tây; ngôi chùa Bửu Minh kiến trúc độc đáo ở xã Nghĩa Hưng; tịnh xá Ngọc Như ở thị trấn Phú Hòa; nhà thờ HBâu nằm dưới chân núi lửa Chư Đang Ya…

Từ tour du lịch trải nghiệm Pleiku-núi Chư Nâm; tour du lịch Gia Lai 1 ngày ngắm hoa dã quỳ tại núi lửa Chư Đang Ya, Biển Hồ chè, hàng thông cổ thụ, Biển Hồ Pleiku đã hình thành và được nhiều du khách lựa chọn, huyện sẽ tiến hành lồng ghép các danh lam, thắng cảnh, điểm du lịch cùng tuyến tạo sự đa dạng điểm đến trong tour để thu hút du khách. Kết nối các khu, điểm du lịch của huyện với các khu, điểm du lịch ngoài tỉnh, hình thành tour du lịch đa sắc về văn hóa, điều kiện tự nhiên. Duy trì tổ chức lễ hội hoa dã quỳ-núi lửa Chư Đang Ya, hội thi trình diễn nghệ thuật cồng chiêng, đan lát, tạc tượng, dệt thổ cẩm và các lễ hội truyền thống của cộng đồng dân tộc Jrai, Bahnar. Đầu tư vùng chuyên canh cây ăn quả, dược liệu, dâu tây, rau sạch, sản phẩm OCOP gắn với khu, điểm du lịch để phát triển du lịch sinh thái. Vận động hộ dân khu vực có điểm du lịch liên kết phát triển vườn cây ăn quả, dược liệu theo mô hình trang trại để tăng sức hấp dẫn du khách. Đẩy mạnh quảng bá hình ảnh du lịch cộng đồng xã Hà Tây gắn kết với phát huy nghề dệt thổ cẩm, đặc sản cơm lam, gà nướng, rượu ghè, heo địa phương, măng le. Tại các xã, xây dựng 1 câu lạc bộ cồng chiêng lứa tuổi đoàn viên, thanh niên phục vụ hoạt động du lịch… Cùng với đó, huyện tăng cường đầu tư kết cấu hạ tầng theo lộ trình đề ra để thúc đẩy du lịch phát triển. Đôn đốc các nhà đầu tư triển khai thực hiện các hạng mục, dự án đã đăng ký như Khu du lịch Biển Hồ-Chư Đang Ya, Khu du lịch sinh thái nghỉ dưỡng Ia Ly. Đặc biệt, Khu du lịch sinh thái suối đá cổ Ia Ly và dự án Khu du lịch nghỉ dưỡng sinh thái và văn hóa ẩm thực Chư Păh-Gia Lai tại xã Hòa Phú.

Nhiều tiềm năng, thế mạnh, môi trường thông thoáng

Huyện Chư Păh có mạng lưới giao thông tương đối thuận lợi với trục quốc lộ 14 chạy xuyên qua nhiều xã, thị trấn và kết nối đường Hồ Chí Minh, tỉnh lộ 661, quốc lộ 19D. Đây được xem là lợi thế quan trọng để phát triển giao thương, thúc đẩy kinh tế-xã hội của địa phương phát triển. Tổng diện tích gieo trồng toàn huyện gần 22.000 ha, trong đó, cây công nghiệp dài ngày hơn 11.000 ha, chủ yếu là cà phê, cao su, hồ tiêu, bời lời. Cùng với đó, diện tích đồng cỏ và đất có khả năng chăn thả gia súc tương đối lớn, thuận lợi cho phát triển chăn nuôi. Ngành nông-lâm nghiệp chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu nền kinh tế của huyện. Những năm qua, huyện chú trọng phát triển nông nghiệp theo hướng thâm canh hàng hóa cũng là yếu tố hấp dẫn, thu hút hợp tác, liên doanh, liên kết giữa các ngành, thành phần kinh tế.

Về công nghiệp, huyện có một số cơ sở như: các nhà máy thủy điện (Ia Ly, Sê San 3, Ry Ninh I, Ry Ninh II, Hà Tây); nhà máy chế biến chè, cà phê; nhà máy sản xuất xi măng, gạch Tuynel, khí Etilen... và 1 cụm công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp quy mô khoảng 53,19 ha rất thuận lợi cho các nhà đầu tư đến xây dựng cơ sở sản xuất kinh doanh. Ngoài ra, huyện có tiềm năng rất lớn về du lịch với nhiều thắng cảnh, điểm tham quan nổi tiếng, như: thác Công Chúa, Nhà máy thủy điện Ia Ly, làng du lịch Ia Mơ Nông, núi lửa Chư Đang Ya, hàng thông trăm tuổi, Biển Hồ chè, đập Tân Sơn, suối đá cổ làng Vân.

Để khai thác tiềm năng hiện có, Huyện ủy Chư Păh có Đề án số 01-ĐA/HU về đẩy mạnh thu hút đầu tư và phát triển dịch vụ du lịch trên địa bàn giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2030. Theo đó, huyện phấn đấu trở thành điểm đến du lịch đảm bảo các điều kiện tốt nhất về môi trường xanh-sạch-đẹp, an ninh, an toàn và thân thiện.

Bên cạnh các dự án do nhà đầu tư đề xuất, UBND huyện cũng đã xây dựng danh mục dự án kêu gọi đầu tư. Cụ thể, có 26 dự án đã được UBND tỉnh phê duyệt vào danh mục dự án kêu gọi đầu tư của tỉnh, trong đó có 9 dự án thuộc lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, 5 dự án lĩnh vực công nghiệp chế biến, 9 dự án lĩnh vực công nghiệp sản xuất, 2 dự án liên quan đến du lịch và 1 dự án nông-lâm-thủy sản. Ủy ban nhân dân huyện cũng đề xuất bổ sung 24 dự án kêu gọi đầu tư giai đoạn 2021-2025.

Nhằm nâng cao hiệu quả xúc tiến, kêu gọi đầu tư trong thời gian tới, Huyện ủy - UBND huyện Chư Pãh cam kết sẽ hỗ trợ tối đa cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư khi thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến các dự án đầu tư. Tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư khi khảo sát, đề xuất dự án; giới thiệu quỹ đất, hỗ trợ thủ tục bồi thường giải phóng mặt bằng... tiếp cận các chính sách ưu đãi đầu tư theo quy định của pháp luật và quy định về ưu đãi đầu tư của tỉnh. Cụ thể huyện triển khai áp dụng các chính sách ưu đãi đầu tư theo quy định chung và các chính sách ưu đãi đặc thù tại tỉnh; tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh. Mặt khác, huyện chú trọng đơn giản hóa, công khai, minh bạch thủ tục hành chính; công khai thông tin về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, đấu thầu... để doanh nghiệp thuận lợi tiếp cận. Tiếp tục rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục hành chính theo hướng phấn đấu giảm 30-70% thời gian thực hiện so với quy định của pháp luật. Đồng thời, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cũng như tinh thần, thái độ phục vụ Nhân dân; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý điều hành của cơ quan nhà nước.