Phát triển du lịch gắn với bảo tồn văn hóa hướng đi phù hợp với Mỹ Lung

Mỹ Lung là xã miền núi nằm phía tây bắc của huyện Yên Lập, Phú Thọ. Toàn xã có 11 dân tộc sinh sống trong đó dân tộc mường chiếm 85,2%. Với văn hóa địa phương đa dạng, nhiều cảnh quan tự nhiên đẹp như: Thác quạt, khe thuốc, cánh đồng sản xuất gạo nếp Gà Gáy, ruộng bậc thang, khu vực dự kiến phục dựng di tích lịch sử văn hóa, một số làng bản. Hệ thống đường giao thông, khả năng liên kết điểm đến, đánh giá tài nguyên du lịch sinh thái núi cao, du lịch nông nghiệp, du lịch cộng đồng tại xã Mỹ Lung.

Đầu năm 2022, đề tài khoa học: "Phục dựng và đề xuất giải pháp bảo tồn, phát huy một số di sản văn hóa tiêu biểu của dân tộc Mường gắn với phát triển du lịch cộng đồng tại xã Mỹ Lung, huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ" được phê duyệt, mở ra cơ hội phát triển cho địa phương. Xây dựng điểm đến du lịch tiêu biểu vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tại xã Mỹ Lung, huyện Yên Lập là một trong những nội dung thực hiện Dự án "Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch" thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030.

Qua khảo sát, nghiên cứu, đánh giá, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Phú Thọ cùng với Hiệp hội du lịch đã tư vấn, định hướng cho địa phương đầu tư phát triển một số sản phẩm, dịch vụ du lịch phù hợp trên cơ sở khai thác, phát huy tài nguyên du lịch tại một số địa điểm trên địa bàn xã Mỹ Lung như: Sản phẩm du lịch sinh thái trên cơ sở khai thác hệ thống thác nước, môi trường rừng; du lịch thể thao; du lịch văn hóa, du lịch cộng đồng gắn với các phong tục tập quán của bà con dân tộc Mường, Dao; du lịch trải nghiệm nông nghiệp, ẩm thực gắn với phát triển đặc sản gạo nếp Gà Gáy - sản phẩm OCOP của tỉnh Phú Thọ, các đặc sản ẩm thực địa phương như dê núi, cá suối, bánh trứng kiến, rượu nếp Gà Gáy và các sản phẩm nông sản khác.

Hiện nay nhân dân xã Mỹ Lung đã và đang tích cực phục dựng các giá trị truyền thống như làm nhà sàn, cọn nước, các mô hình tái hiện văn hóa truyền thống... Bên cạnh việc đầu tư xây dựng không gian văn hóa, để bắt kịp thời đại công nghệ số thời gian tới huyện Yên Lập sẽ tiến hành tư liệu hóa, số hóa các bộ tư liệu về di sản văn hóa truyền thống của dân tộc Mường trên địa bàn. Cụ thể, tư liệu hóa loại hình di sản văn hóa vật thể gồm điều kiện tự nhiên, văn hóa, xã hội, đời sống sinh hoạt và lao động sản xuất. Tư liệu hóa loại hình di sản văn hóa phi vật thể gồm nhóm tiếng nói, chữ viết, ngữ văn dân gian, nghệ thuật trình diễn dân gian, tập quán xã hội, lễ hội truyền thống, tri thức dân gian… Danh mục các di sản văn hóa truyền thống điển hình của dân tộc Mường tại xã Mỹ Lung được lựa chọn và tổ chức phục dựng gồm có: Di tích Đình Đồng Sương, công cụ lao động truyền thống (cối giã gạo, cọn nước, khung cửi..), lễ hội Hạ điền và diễn tấu cồng chiêng, chàm đuống, múa sênh tiền, trống đu, hát ví, hát rang..

Để thực hiện mục tiêu phát triển du lịch Đảng bộ và nhân dân xã Mỹ Lung đã thực hiện, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác trong tình hình mới. Tỷ lệ hộ gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa hàng năm đạt từ 90% trở lên; xã đã thành lập 15 Câu lạc bộ VNDG, TDTT quần chúng, duy trì hoạt động văn hóa chào mừng các ngày lễ lớn của đất nước và địa phương. Đặc biệt chú trọng việc giữ gìn tiếng nói, chữ viết và phát triển các giá trị bản sắc văn hóa dân tộc như: Trang phục dân tộc, múa Mỡi, Sênh tiền của người Mường, múa Chuông, Dùa của người Dao thực hiện tốt theo mục tiêu Nghị quyết 96 của BTV Huyện ủy Yên Lập đã đề ra như, tổ chức hội thi ẩm thực xây dựng các món ăn ẩm thực dân tộc độc đáo.

Chủ tịch UBND xã Mỹ Lung, ông Đinh Tiến Duật cho biết: "Phát triển du lịch cộng đồng tại xã Mỹ Lung nằm trong dự án phục dựng, bảo tồn và phát huy một số di sản văn hóa tiêu biểu của dân tộc Mường của huyện Yên Lập. Phát triển du lịch cộng đồng tại xã Mỹ Lung được coi là hướng đi mới trong phát triển kinh tế tại huyện miền núi Yên Lập. Với tầm nhìn đúng đắn các cấp chính quyền, cùng với sự đồng lòng của nhân dân, phát triển du lịch cộng đồng được kỳ vọng sẽ giúp người dân nơi đây phát triển kinh tế và hứa hẹn Mỹ Lung sẽ trở thành điểm dừng chân của du khách mỗi khi về với Đất Tổ".

Bên cạnh nguồn tài nguyên du lịch hiện có, lãnh đạo huyện Yên Lập, xã Mỹ Lung cũng rất mong muốn và quyết tâm tạo mọi điều kiện thuận lợi để thu hút nguồn lực đầu tư cho phát triển du lịch. Đây là những điều kiện cần để thúc đẩy phát triển du lịch dịch vụ tại xã Mỹ Lung nói riêng và huyện Yên Lập nói chung, góp phần tạo sinh kế cho người dân, nhất là tại vùng đồng bào dân tộc Mường, Dao đang sinh sống, góp phần phát triển kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội cho đồng bào sinh sống tại Mỹ Lung, Yên Lập.