Nghệ nhân Nhân dân Trương Hán Minh – Một đời đam mê và cống hiến

Ông đã ra đi nhưng tài năng và khí chất của ông vẫn còn đó, gia tài ông để lại là một kho tàng nghệ thuật tranh thủy mặc mang nét đặc trưng rất riêng của Việt Nam. Ông là người có nhiều đóng góp cho sự phát triển văn học, nghệ thuật của thành phố, xứng đáng là niềm tự hào của đồng bào người Hoa tại thành phố Hồ Chí Minh.

Sinh năm 1951, đến nay ông tròn 70 niên lão, trong đó có hơn 50 năm cầm bút, cả cuộc đời ông là một hành trình vượt lên khó khăn, tìm đến đam mê và dành trọn cuộc đời cho nghệ thuật tranh thủy mặc. Ông sinh ra trong một gia đình thị dân nghèo khó vùng Chợ Lớn, lúc nhỏ ông phải nghỉ học sớm để giúp gia đình làm nông, sau đó ông mới tiếp tục đi học và tự học là chính. Năm 17 tuổi ông bắt đầu tìm đến học vẽ. Ông vừa học vẽ vừa làm thợ cơ khí, sản xuất dây thun, nguyên liệu tiểu thủ công nghiệp… cuộc sống vô cùng vất vả nhưng bằng tất cả niềm đam mê và nghị lực ông đã trở nên nổi tiếng và được giới mỹ thuật biết đến khi mới 22 tuổi đã có tác phẩm đạt giải Nhất tham gia triển lãm trong nước. Khi đã là người họa sĩ có tiếng ông vẫn phải vừa “tay cầm búa”, “tay cầm cọ”, mãi về sau từ một người thợ ông đã trở thành một doanh nghiệp thành đạt và khi đã rất nổi tiếng ông vẫn không bao giờ quên về những năm tháng khó khăn đó, cũng chính vì thế sau này ông đã dành phần lớn số tiền bán tranh để giúp đỡ người nghèo và trẻ em khó khăn. Tính đến nay ông đã vẽ trên 5.000 bức tranh thủy mặc, và có khoảng 70 cuộc triển lãm cá nhân và tập thể trong nước và các nước trên thế giới như Mỹ, Cannada, Pháp, Úc, Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc…

Xem trong quyển tập của ông sẽ thấy bên cạnh những tác phẩm với phong cách truyền thống vốn có của tranh thủy mặc là cảnh thiên nhiên sơn thủy hay các loài hoa là những tác phẩm, đề tài gần gũi, mang phong cách mới lạ rất Việt Nam và sinh động thể hiện lịch sử và thiên nhiên, con người Việt Nam như: Ký ức Trường Sơn, Sắc Thu hồ Hoàn Kiếm, Xuân Sa Pa, Nhà ở Mường Khương Lào Cai, Thác Bản Giốc, Vịnh Hạ Long, Góc biển Cà Mau, Ký ức Sa Pa, Ký họa Cần Giờ, Rừng Sác..., vẫn là sắc nước hương trời, là thiên nhiên bốn mùa, nhưng đường nét, màu sắc rất phóng khoáng, sinh động và hiện đại.

Ông cũng là Nghệ nhân nắm giữ nhiều kỷ lục nhất hiện nay. Năm 2010, ông dành tâm huyết để vẽ bức tranh thủy mặc “Phú quý trường xuân” có kích thước chiều dài 4,1m, cao 1,25m, hoàn thiện trong vòng nửa tháng. “Phú quý trường xuân” được ghi nhận Kỷ lục Việt Nam là Bức tranh thủy mặc về hoa dài nhất Việt Nam. Bức tranh sau đó được bán đấu giá với số tiền gần 2 tỷ đồng để giúp trẻ em nghèo khuyết tật trên cả nước. Từ năm 1977 ông bắt đầu vẽ tranh bán đấu giá để dành tặng tiền cho Quỹ “Vì người nghèo” hoặc các quỹ từ thiện khác. Năm 2013, ông được công nhận Kỷ lục Việt Nam và Châu Á là “Họa sĩ vẽ tranh thủy mặc có số lượng tranh được bán đấu giá để làm từ thiện nhiều nhất”. Ngày 14/01/2021, ông vinh dự được Viện Nội dung Kỷ lục Thế giới (WRCA) trực thuộc Liên minh Kỷ lục Thế giới – WorldKings tặng Đĩa vàng Cống hiến vì các giá trị nội dung Kỷ lục, nhằm ghi nhận quá trình cống hiến cho cộng đồng của ông.

Với những cống hiến của mình cho văn học, nghệ thuật của Thành phố và nước nhà, năm 2018 ông được trao tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân, cũng là năm đầu tiên nhà nước trao tặng danh hiệu cao quý “Nhân dân” cho 62 Nghệ nhân trong cả nước. Ông cũng là thành viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố, Ban Thường vụ Hội Văn học, nghệ thuật các Dân tộc thiểu số Thành phố. Khép lại hành trình 70 năm đam mê và cống hiến, Nghệ nhân Nhân dân, họa sĩ Trương Hán Minh đã để lại cho đời nhiều tác phẩm giá trị nghệ thuật, một nhân cách cao cả và một tấm lòng bao la của người hoạt động “nghệ thuật vị nhân sinh”.