Hồi tháng 5/2021, câu chuyện nghệ sĩ Hoài Linh giữ hơn 14 tỷ tiền từ thiện được người hâm mộ ủng hộ hoạt động cứu trợ đồng bào miền Trung lũ lụt đã khiến dư luận thất vọng. Gần đây, thêm nữ ca sĩ Thủy Tiên đối mặt với luồng tin tố không "minh bạch" với khoản tiền hàng trăm tỷ đồng của các mạnh thường quân gửi gắm. Xuất hiện khi livestream trên Facebook, Thủy Tiên đã bật khóc trước những tố cáo ấy.
Không chỉ có Thủy Tiên, Hoài Linh, nhiều nghệ sĩ tên tuổi như Đàm Vĩnh Hưng, Trấn Thành cũng rơi vào vòng xoáy tranh luận về cách làm thiện nguyện không được khoa học, không có sự rõ ràng.
Quanh những "lùm xùm" của một bộ phận giới nghệ sĩ, PGS.TS. Trịnh Hòa Bình (nhà xã hội học) phân tích, việc làm từ thiện, đặc biệt là dạng từ thiện cá nhân bao giờ cũng xảy ra lộn xộn và "tùy hứng".
Việc "tùy hứng" thể hiện ở chỗ, gặp người này khó khăn cho một chút, người kia khó khăn cho một ít, thích lên là cho. Vì thế mà dẫn đến không ghi chép sổ sách, tính minh bạch hóa bị kém đi.
Theo TS. Bình, không chỉ với cá nhân, việc "minh bạch" khi làm từ thiện ở các cơ quan lớn cũng khó tránh được tiêu cực, nhưng rõ ràng không phải ngẫu nhiên mà người ta lại đồn thổi lên những tiêu cực ấy.
"Với giới nghệ sĩ, phần lớn việc làm từ thiện của họ là đánh bóng tên tuổi nhưng không vì thế mà chúng ta đánh giá toàn bộ việc làm của họ là không tốt, không tử tế", TS. Bình nói, khi họ đã hành động, đã quyết làm thì chuyện có "trong sáng" hay không, ta miễn bàn.
Trước những "tố cáo" một bộ phận nghệ sĩ gần đây, TS. Bình cho biết, chúng ta không thể hi vọng có sự "minh bạch 100%" khi làm thiện nguyện bởi họ có phần chủ quan, làm theo kiểu "tôi thích thì tôi làm". Còn việc bới móc "ăn chặn" lại xuất phát từ những ý kiến cá nhân.
Riêng với trường hợp bị tố "ăn chặn" của Thủy Tiên, nhà xã hội học khuyên cách tốt nhất bây giờ là nữ ca sĩ không đôi co trên mạng xã hội mà hãy nhanh chóng cung cấp các bằng chứng để chứng minh sự "trong sáng" của mình cho cộng đồng biết.
Ngoài ra, nếu Thủy Tiên thấy quá trình làm việc chưa ổn thỏa có thể tự phê bình cá nhân mình đã chủ quan bởi trong bối cảnh đặc thù mưa lũ... đã không thực hiện một cách khoa học, không phân minh. Bản thân Tiên có thể không lường trước được việc lên tiếng kêu gọi lại nhận được khoản ngân sách ủng hộ lớn như thế, từ đó dẫn đến việc quản lý chưa chặt chẽ.
Đối với các mạnh thường quân đã chủ động chuyển khoản đóng góp, TS. Trịnh Hòa Bình khuyên họ nên tin vào bản thân mình, đã quyết định làm thì hãy xem là đúng vì số tiền ủng hộ từ tấm lòng.
Nhìn tổng quát về hoạt động từ thiện trong giới văn nghệ sĩ, ông Bình nhận xét, họ đã phần nào thể hiện được tinh thần vì cộng đồng, "thương người như thể thương thân", hỗ trợ được rất nhiều trường hợp ở các vùng miền khó khăn. "Nhưng cách làm của một số người thì không thể chấp nhận được vì rất tùy tiện, có động cơ cá nhân và vị kỷ rất lớn", TS. Bình nói, cái vị kỷ ở đây không hẳn xuất phát từ việc chiếm đoạt tiền bạc, nhưng họ có những vị kỷ về đánh bóng tên tuổi, tiếng tăm.
Theo nhà xã hội học, từ những cái xô bồ, không khoa học của các tên tuổi như Hoài Linh, Thủy Tiên, Trấn Thành... nên việc từ thiện của nghệ sĩ trong tương lai gần sẽ giảm thiểu niềm tin của người hâm mộ, sau này có lên tiếng "hiệu triệu" cũng khó nhận được sự đồng tình.
Theo Doanh nghiệp & Tiếp thị