Quyến rũ miền Tây Yên Bái

Nơi đây có cánh đồng rộng thứ hai Tây Bắc, nổi tiếng với gạo trắng nước trong, có thiên nhiên hùng vĩ, có nhiều di tích lịch sử văn hóa, với 13 dân tộc anh em chung sống từ lâu đời, có một nền văn hóa đậm đà bản sắc. Từ lâu đã là điểm đến thân thiện, an toàn, hấp dẫn nhiều du khách trong và ngoài nước.

Đến với miền tây Yên Bái, du khách được tìm tòi khám phá thiên nhiên kỳ thú, các di tích lịch sử văn hóa, các sinh hoạt văn hóa độc đáo đa dạng và phong phú của các dân tộc ít người.

Lễ hội lông tồng dân tộc thái xã Sơn A có nhiều nghi lễ trang trọng, có lễ cúng tế trời đất và Thần nông, xin ban cho mưa thuận, gió hòa, con người khoẻ mạnh, cây cối tốt tươi, mùa màng bội thu. Phần lễ được thực hiện rất trang trọng, thể hiện khát vọng của dân làng với ước mong cuộc sống sung túc, vui tươi, nhà nhà no ấm với đầy đủ lợn, gà và thóc lúa, ngô đầy ruộng, làng trên xóm dưới đoàn kết. Lễ được chia thành 2 phần. Phần thứ nhất là làm thủ tục dâng lễ và thầy cúng làm thủ tục cúng, phần thứ hai là thực hiện nghi thức và ném quả còn đầu tiên để khai hội.

Trong phần làm thủ tục dâng lễ thầy cúng đọc các bài khấn và thực hiện các nghi thức tạ Thiên Địa, cầu thần Nông, thần Núi, thần Suối và ma bản ma mường, những vị thần bảo hộ cho mùa màng và sức khỏe, sự bình yên của dân bản. Giàn cúng được làm bằng tre, nứa giàn cúng cao khoảng 1m so với mặt đất, rộng khoảng 60cm.

Làm lễ xong ở giàn cúng chính, thầy mo đến cúng ở chân cột còn. Cúng xong thầy mo tung cao quả còn cho các chàng trai tranh cướp mở đầu cho phần hội. Ai cướp được quả còn đầu tiên thì người đó được ném còn lên vòng, chỉ đến khi đã có người ném rách vòng còn mới được chuyển sang các trò chơi khác. Người nào ném rách phông giấy thì được thưởng và ý nghĩa là sẽ gặp được may mắn cả năm. Phần hội với nhiều hoạt động văn hoá, thể thao như: kéo co, đẩy gậy, bóng chuyền, leo cột mỡ và hoạt động văn nghệ với sự tham gia của đông đảo quần chúng nhân dân. Những trò chơi trong lễ hội thể hiện nét đẹp truyền thống phong phú, gắn với tập tục văn hoá lâu đời của đồng bào các dân tộc trên địa bàn.

Lễ hội lông tồng dân tộc thái xã Sơn A thể hiện những khát vọng về một cuộc sống bình yên, ấm no, sinh sôi, nảy nở, an lành, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, cây cối tốt tươi. Đây là dịp  để các thôn bản, người dân trong và ngoài xã có dịp giao lưu, vui chơi giải trí sau một năm lao động vất vả. Lễ hội khép lại, những người dân lại trở về với công việc đồng áng bước vào vụ sản xuất mới với mong muốn “ mưa thuận gió hoà, mùa màng bội thu” hẹn gặp lại du khách lễ hội lông tồng năm sau.

Suối Giàng, một xã vùng cao của huyên Văn Chấn, nằm ở độ cao trên 1400m so với mặt biển. Tai đây, du khách được tận hưởng không khí trong lành và được thưởng thức các món ăn dân tộc như: thắng cố, thịt lợn hun khói…đắm mình trong trong ngày hội “Sài Sán”, tức hội chơi núi. Tất cả mọi người trong các bản xa gần, đặc biệt là nam, nữ thanh thiếu niên cùng vui và trổ tài trong các điệu khèn, sáo, đàn môi, kèn lá, các điệu hát trữ tình và sôi nổi trong các trò chơi dân gian như: Nẩy pao, đẩy gậy, đánh quay… Những điệu hát trữ tình, những âm hưởng của các nhạc cụ dân tộc, những nếp váy thổ cẩm đong đưa xao xuyến, với bóng ô hồng nghiêng chao tình tứ… Những sinh hoạt văn hóa ấy làm du khách vô cùng thích thú. Khi chia tay du khách có thể mua những đồ lưu niệm độc đáo như: Thổ cẩm, khèn, sáo… chè Shan được hái từ những cây chè cổ thụ hàng hai ba trăm tuổi.

Du khách còn được tham dự những sinh hoạt văn hóa độc đáo như: Lễ hội “Xên bản xên mường” – tức cúng bản cúng mường, nhằm tri ân các bậc có công khai phá và đấu tranh bảo vệ đất Mường Lò; dự sinh hoạt “Hạn khuống”, một hình thức diễn xướng sân khấu sơ khai, nơi trai gái hát đố đáp giao duyên; được ngâm mình thư giãn trong các nguồn suối khoáng có độ nóng trên 400 C; được thưởng thức các món ăn dân tộc như: Xôi nếp ngũ sắc, thịt trâu xấy, gà nướng, cá suối, rau rừng, rêu suối… sao mà thơm ngon đến nhường vậy. Trong tiếng “Khắp mơi lảu”, tức hát mời rượu, trong men rượu cần ngọt dịu, trong chan chứa tình người, du khách cảm nhận được tinh túy của suối ngàn Tây Bắc được các cô gái Thái thổi hồn, bao nỗi ưu tư đời thường tan biến, chỉ còn lại một cảm giác trong sáng yêu đời và một ấn tượng khó phai mỗi khi nhớ về một vùng đất, một vùng người lịch sử và huyền thoại.