Nhảy sạp lễ Khai Hạ người Thái ở Nghệ An

Bắt đầu từ ngày mùng 7 tháng giêng hàng năm, bà con dân tộc người Thái ở xã Châu Thành, huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An lại tưng bừng mở lễ Khai Hạ với các trò chơi dân gian độc đáo, đặc biệt là trò nhảy sạp đặc sắc không thể thiếu trong mỗi lần mở lễ.

Lễ Khai Hạ, tức là lễ hạ cây nêu, khép lại các hoạt động vui chơi ngày tết, nhắc nhở mọi người quay lại với các công việc thường ngày, giúp bà con phấn khởi lao động, hăng say làm việc, cầu mong một năm tiếp theo sung túc, đủ đầy.
 


Nhảy sạp không phân biệt tuổi tác, già trẻ, trai gái 

Cây nêu ngày tết được dựng từ ngày 23 tháng chạp hằng năm theo phong tục cổ truyền của dân tộc Việt Nam, có ý nghĩa: Tiễn đưa những điều không may mắn và nghênh đón những điều tốt đẹp, tươi mới đến với gia đình.

Sau phần cúng của lễ Khai Hạ sẽ đến phần các cụ ông cụ bà, già trẻ trai gái cùng xum tụm uống chum rượu cần, hát các bài ca cổ truyền của người Thái và tổ chức các trò chơi dân gian, trong đó không thể thiếu là trò nhảy sạp đặc sắc.

Nhảy sạp hay múa sạp là một điệu nhảy hoặc múa trên những thanh gỗ (thường là tre). Đây là nét văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số vùng Tây Bắc Việt Nam. 

Có dân tộc thường tổ chức múa sạp vào các ngày hội, lễ tết, như ngày mùa, Tết Nguyên Đán hay vào các đêm trăng sáng (người Khơ Mú ở Điện Biên). 
 


Nhảy sạp đòi hỏi sự khéo léo, uyển chuyển của người chơi với sự cổ vũ nhiệt tình của mọi người xung quanh

Trước đây, các nhà nghiên cứu lịch sử văn hóa kết luận múa sạp là của dân tộc Mường. Sau này lại có các ý kiến khác cho rằng điệu múa này không phải chỉ riêng của người Mường, mà còn phổ biến với người dân tộc Thái, Khơ Mú. Trên thực tế, múa sạp được nhiều dân tộc khu vực Tây Bắc Việt Nam biểu diễn, đặc biệt là trong các dịp lễ hội. 

Ngày nay, với sự phổ biến của các phương tiện truyền thông, nhảy sạp được lan truyền rộng rãi trên phạm vi cả nước.

Để tổ chức một buổi nhảy sạp, người ta chuẩn bị hai cây tre lớn, chắc và đủ dài làm sạp chính, cùng với nhiều cặp sạp con nhỏ hơn. Hai chiếc sạp chính đặt cách nhau một khoảng rộng vừa đủ để gác hai đầu các sạp con; từng cặp sạp con đặt song song, tạo thành một dàn sạp. Sạp được đặt trên một khoảng không gian trống, bằng phẳng để đủ chỗ cho cả những người tham gia múa và khán giả cổ vũ xung quanh.
 
Kim Cương

Link nội dung: https://phuongnam.vanhoavaphattrien.vn/nhay-sap-le-khai-ha-nguoi-thai-o-nghe-an-a15056.html