Ngôi mộ cổ bí ẩn tọa lạc tại ấp Ba Động được đồn thổi là mộ Quận chúa có tường thành bao quanh.
Ngôi mộ được xây bằng đá và hợp chất vôi, cát. Bên ngoài mộ có vòng thành dày, phía trước và sau mộ có bình phong.
Ngôi mộ bị bỏ hoang hàng trăm năm “mộ Quận chúa” đã đổ vỡ ít nhiều và bị cây cỏ bao trùm. Mộ được an táng theo kiểu “ngưu tọa”, đây là cấu trúc mộ thường thấy của những giới quan lại, quý tộc Việt thời xưa. Theo những lời đồn đoán của người dân địa phương, người nằm dưới mộ cổ Ba Động có thể là chị hoặc em của vua Gia Long. Đó là lý do khiến khu mộ được gọi là mộ “mộ Quận chúa”. Tương truyền, trên đường chạy trốn sự truy nã của quân Tây Sơn, chúa Nguyễn Ánh từng lưu lạc ở ấp Ba Động.
Trong thời gian này, có thể một người chị em của Nguyễn Ánh đã mất và được an táng tại đây. Khi lên ngôi, vua Gia Long đã cho xây lại mộ của bà đúng với quy mô hoàng tộc. Do các đổi thay của lịch sử mà không còn tư liệu chính thức nào về ngôi mộ cổ ở Ba Động được lưu giữ.
Tham quan khu mộ cổ
Ông Nguyễn Minh Trí, Trưởng phòng Văn hóa Thông tin TX.Duyên Hải cho biết: “Theo hậu duệ của ngôi mộ này thì chủ nhân của ngôi là một danh tướng thời nhà Nguyễn. Đặc điểm của ngôi mộ này rất cổ và không giống với các ngôi mộ cổ ở miền Trung tôi thường gặp. Hiện bí thư thị xã có chỉ đạo cho phòng thuê một số nhà khảo cổ học có tiếng để khảo sát lại coi mộ này. Hiện nay, để tránh những lời đồn thổi hoang đường mang màu sắc mê tín dị đoan chúng tôi đang hoàn thiện các hồ sơ mời các nhà khảo cổ có uy tín xác định lại niên đại, chủ nhân. Sau đó trùng tu lại, làm nhà hương khói”.
Theo nongnghiep.vn