23/06/2018 15:24
Tháp Chăm Phố Hài theo dòng thời gian…
Nằm trên ngọn đồi Bà Nài, thuộc phường Phú Hài -TP. Phan Thiết, nhóm đền tháp Chăm Phố Hài, hay còn gọi là nhóm đền tháp Chăm Po Sah Inưcách trung tâm thành phố khoảng 7 km về hướng Đông Bắc.
Tháp xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ thứ VIII, đầu thế kỷ thứ IX với phong cách Hòa Lai, công trình mang dấu ấn thời kỳ hưng thịnh của Vương quốc Chăm-pa xưa.
Trải qua bao biến động lịch sử, đến trước những năm 80, nhóm đền tháp Chăm này hầu như bị bỏ hoang phế, ít ai biết đến. Tuy nhiên, trong hơn 20 năm trở lại đây, đã có những đợttrùng tu, tôn tạo di tích, phục hồi ba ngọn tháp hiện còn tồn tại là tháp A - tháp chính thờ bộ sinh thực khí Linga - Yoni bằng chất liệu đá xanh đen nguyên khối, tháp B thờ Bò Thần Nandin, và tháp C thờ Thần Lửa.
Nhóm đền tháp Chăm Phố Hàiđược xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia theo quyết định số 1371/QÐ ngày 3/8/1991.Hiện nay, đây là một địa chỉ du lịch hấp dẫn đượcnhiều du khách biết đến khi ghé thăm thành phố biển Phan Thiết.
Cùng ngắm nhìn hình ảnh tháp Chăm Phố Hài qua một số thời kỳ lịch sử.
Cận cảnh tháp Chăm Phố Hài qua ảnh của G. Mattison chụp năm 1971. Tấm biển “Đền Thiên Mẫu” trên cửa tháp có lẽ do chính quyền thời bấy giờ đặt lên chăng (?).
Tháp Chăm Phố Hài cuối thập niên 80 - đầu thập niên 90. Ảnh tư liệu.
Toàn cảnh đồi Bà Nài cuối thập niên 80 - đầu thập niên 90 nhìn từ bến thuyền Gò Hàu, làng Tân Phú, Phú Hài. Ảnh tư liệu.
Một số hình ảnh về tháp Chăm Phố Hài trong cuốn “Viêt Nam: Histoire, Arts, Archéologie” của Anne-Valérie Schweyer (2011).
Tháp Po Sah Inư qua tác phẩm “Vũ điệu văn hóa Chăm” của nhà nhiếp ảnh Oai Kiệt. Ảnh được trích từ Bộ bưu ảnh Du lịch Bình Thuận phát hành năm 2012.
Trải qua bao biến động lịch sử, đến trước những năm 80, nhóm đền tháp Chăm này hầu như bị bỏ hoang phế, ít ai biết đến. Tuy nhiên, trong hơn 20 năm trở lại đây, đã có những đợttrùng tu, tôn tạo di tích, phục hồi ba ngọn tháp hiện còn tồn tại là tháp A - tháp chính thờ bộ sinh thực khí Linga - Yoni bằng chất liệu đá xanh đen nguyên khối, tháp B thờ Bò Thần Nandin, và tháp C thờ Thần Lửa.
Nhóm đền tháp Chăm Phố Hàiđược xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia theo quyết định số 1371/QÐ ngày 3/8/1991.Hiện nay, đây là một địa chỉ du lịch hấp dẫn đượcnhiều du khách biết đến khi ghé thăm thành phố biển Phan Thiết.
Cùng ngắm nhìn hình ảnh tháp Chăm Phố Hài qua một số thời kỳ lịch sử.
Một bức ảnh màu quý giá về tháp Chăm Phố Hài cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX qua ống kính của Marie C. D. Lemire, xuất bản tại Pháp trước năm 1910, xử lý bằng kỹ thuật in màu cổ điển. Ông từng sống và làm việc ở Việt Nam trong khoảng thời gian mười năm cuối thế kỷ XIX.
Tháp Chăm Phố Hài nhìn từ xa (góc phải, trên) qua ống kính của G. Mattison, 1971.
Cận cảnh tháp Chăm Phố Hài qua ảnh của G. Mattison chụp năm 1971. Tấm biển “Đền Thiên Mẫu” trên cửa tháp có lẽ do chính quyền thời bấy giờ đặt lên chăng (?).
Tháp Chăm Phố Hài cuối thập niên 80 - đầu thập niên 90. Ảnh tư liệu.
Toàn cảnh đồi Bà Nài cuối thập niên 80 - đầu thập niên 90 nhìn từ bến thuyền Gò Hàu, làng Tân Phú, Phú Hài. Ảnh tư liệu.
Một số hình ảnh về tháp Chăm Phố Hài trong cuốn “Viêt Nam: Histoire, Arts, Archéologie” của Anne-Valérie Schweyer (2011).
Tháp Po Sah Inư qua tác phẩm “Vũ điệu văn hóa Chăm” của nhà nhiếp ảnh Oai Kiệt. Ảnh được trích từ Bộ bưu ảnh Du lịch Bình Thuận phát hành năm 2012.
Phúc Thịnh
Theo Báo Bình Thuận
Link nội dung: https://phuongnam.vanhoavaphattrien.vn/thap-cham-pho-hai-theo-dong-thoi-gian-a12987.html