Chùa Tượng Sơn - di tích lịch sử gắn liền với Đại danh y Lê Hữu Trác

Chùa Tượng Sơn (Hà Tĩnh) qua thời gian đã dần dần trở thành một ngôi chùa cổ và là một di tích gắn liền với danh y Lê Hữu Trác, một nghệ thuật độc đáo. Ngôi chùa tuy nhỏ nhưng lại là một đại danh lam từ trước tới nay được khách thập phương hành hương tới chiêm ngưỡng.

 
Di tích chùa Tượng Sơn

Ngôi chùa tọa lạc tại một khu đất phẳng và bốn bề có sông núi và làng mạc bao quanh. Trước mặt chùa là sông Ngàn Phố, sau lưng chùa là núi Voi sừng sững quanh năm nước chảy ầm ầm, vô tình lại tạo nên những âm thanh rộn rã nơi chùa tĩnh mịch. Tới đây du khách sẽ thấy được một khung cảnh đẹp của sự kết hợp thiên nhiên cùng với bầu không khí trong lành và mát mẻ, ngôi chùa uy nghiêm sẽ mang ta đến một nơi thoát tục nơi cửa Phật.

Chùa được xây dựng vào thời Hậu Lê, đời Lê Dụ Tông (đầu thế kỷ XVIII), theo ý tưởng của bà ngoại của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông (HTLÔ) Lê Hữu Trác là bà Đặng Phùng Hầu, vợ của Tả hiệu điểm Tham đốc Quận công Bùi Tướng Công. Chùa được xây dựng dưới sự trực tiếp chỉ đạo của HTLÔ Lê Hữu Trác và Lê Hữu Tán, với mục đích dưỡng tâm thờ Phật và thờ phụng liệt tổ hai họ Bùi và Lê Hữu.

Trong những năm 1760 – 1786, Hải Thượng Lãn Ông đã dành phần lớn thời gian lưu lại chùa, mở phòng mạch chữa bệnh cho nhân dân và hoàn thành tác phẩm Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh gồm 28 tập, 66 quyển, Y Trung Quan Kiện (1780), Y Hải Cầu Nguyên (1782), Thượng Kinh Ký Sự (1783) và Vận Khí Bí Điển (1786) và một số tác phẩm khác.

Kiến trúc ban đầu của Chùa Tượng Sơn theo hình chữ Nhất. Chùa được trùng tu nhiều lần. Ngày 17/07/2010, Viện Bỏng Quốc gia Lê Hữu Trác được Bộ Y tế giao làm Chủ đầu tư công trình đại trùng tu Chùa Tượng Sơn lần thứ ba, kiến trúc chùa căn bản lấy nguyên mẫu đợt trùng tu lần thứ hai (1880), để Di tích Lịch sử - Văn hóa Chùa Tượng Sơn mãi mãi trường tồn.

Với sự đóng góp của nhân dân Hương Sơn, sự quan tâm của chính quyền địa phương và Nhà nước, của Bộ Y tế cụ thể là Viện bỏng quốc gia Lê Hữu Trác, cụm khu di tích Lê Hữu Trác đang được xây dựng tu bổ lại uy nghi hoành tráng với các khu di tích thành phần như Tượng đài Lê hữu Trác, khu mộ, khu di tích vườn thuốc, nhà đón tiếp, bãi xe… dần dần đưa cụm di tích ngày một xứng tầm với mục đích là nơi tôn vinh công lao, vị thế của Hải Thượng Lãn Ông đã cống hiến cho đất nước, đặc biệt là ngành y học cổ truyền của dân tộc. Dự án tu bổ, tôn tạo di tích chùa Tượng Sơn là một dự án thành phần nhằm tiếp tục triển khai, cụ thể hóa thực hiện dự án tu bổ tôn tạo quần thể di tích Đại danh y Lê Hữu Trác tại Hương Sơn -  Hà Tĩnh.

Dự án tu bổ quần thể di tích Lê Hữu Trác trong đó có chùa Tượng Sơn, nhằm tôn vinh những đóng góp to lớn của Đại danh y cho đất nước, xứng đáng với tầm cỡ của một cụm công trình đã được xếp hạng di tích lịch sử văn hoá Quốc gia, nhằm giữ lấy những giá trị vật thể mà Đại danh y đã để lại đang ngày một mai một. Qua đó giáo dục truyền thống cho tầng lớp viên chức ngành y học cổ truyền nói riêng và ngành y nói chung về cái tâm, cái đức của một người thầy thuốc mẫu mực, không ngoảnh mặt trước bệnh tật, hết lòng nghiên cứu, cứu chữa bệnh nhân không kể sang hèn, đúng với câu nói “Lương y như từ mẫu”.

Sau 32 tháng thi công, Chùa Tượng Sơn được khánh thành vào ngày 23 - 02-2013 (nhằm 14 tháng Giêng Quý Tỵ.

Ngày nay, Chùa Tượng Sơn đã trở thành ngôi chùa cổ, một di tích lịch sử gắn liền với Đại danh y Lê Hữu Trác, một di tích văn hoá nghệ thuật độc đáo, nơi thu hút nhiều du khách đến tham quan và tu học.

Anh Bằng

Link nội dung: https://phuongnam.vanhoavaphattrien.vn/chua-tuong-son-di-tich-lich-su-gan-lien-voi-dai-danh-y-le-huu-trac-a11228.html